اهداف درس
آشنایی با میکروارگانیسم های مهم در مواد غذایی و شناسایی آنها در مواد غذایی
شرح درس:
میکروبیولوژی آب- بررسی عفونت سالمونلوزیس در مواد غذایی – بررسی عامل مسمومیت استافیلوکوکال در مواد غذایی
سرفصل های هر جلسه
جلسه اول: مروری بر مباحث تئوری و اصول نمونه برداری جهت آزمایشات میکروب شناسی مواد غذایی
به یادآوری اصول و آئین کار در آزمایشگاه و وسایل و تجهیزات آزمایشگاه میکروبیولوژی بپردازد.
با انواع روش های نمونه برداری از مواد غذایی مختلف آشنا شود.
جلسه دوم: شمارش کلی میکروارگانیسم های مواد غذایی
با روش های مختلف شمارش کلی میکروارگانیسم ها در مواد غذایی آشنا شود.
روش شمارش کلی میکروارگانیسم ها در NA را بیاموزد.
با دستگاه کلنی کانتر آشنا شود.
روش بررسی و تفسیر نتایج آزمون شمارش کلی میکروارگانیسم ها را بیاموزد.
روش شمارش کلی میکروارگانیسم ها در PCA را بیاموزد.
روش کار با دستگاه کلنی کانتر را بیاموزد.
جلسه سوم: جستجو و شمارش انتروباکتریاسه در مواد غذایی
با اهمیت شناسایی خانواده انتروباکتریاسه در مواد غذایی آشنا شود.
روش های ایزولاسیون باکتری های خانواده انتروباکتریاسه را بیاموزد.
جلسه چهارم: جستجو و شمارش انتروباکتریاسه در مواد غذایی
تست های تائیدی شناسایی باکتری های خانواده انتروباکتریاسه را بیاموزد.
جلسه پنجم: میکروبیولوژی آب
با انواع آلودگی میکروبی آب و شاخص بهداشتی آب آشنا شود.
نمونه برداری و روش های کشت را بداند.
جلسه ششم: میکروبیولوژی آب
راه های شناسایی شاخص مدفوعی آب را بداند و مهارت ایزولاسیون آن توسط محیط های کشت مرحله احتمالی آزمون های آب را بیاموزد.
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه هفتم: میکروبیولوژی آب
راه های شناسایی شاخص مدفوعی آب را بداند و مهارت ایزولاسیون آن توسط محیط های کشت مرحله تاییدی آزمون های آب را بیاموزد.
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه هشتم: میکروبیولوژی آب و بررسی عامل عفونت سالمونلوسیس در مواد غذایی
با عفونت سالموتلوسیس و عامل آن آشنا شود.
روش های ابتدایی ایزولاسیون سالمونلا را بیاموزد.
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد.
جلسه نهم: بررسی عامل عفونت سالمونلوسیس در مواد غذایی
ایزولاسیون سالمونلا در محیط BGA را بیاموزد.
روش تشخیص سالمونلا در SB را بداند
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه دهم: بررسی عامل عفونت سالمونلوسیس در مواد غذایی
ایزولاسیون سالمونلا در محیط MCA را بیاموزد.
روش تشخیص سالمونلا در BGA را بداند
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه یازدهم: بررسی عامل عفونت سالمونلوسیس در مواد غذایی
ایزولاسیون سالمونلا در محیط TSIA را بیاموزد.
روش تشخیص سالمونلا در MCA را بداند
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه دوازدهم: بررسی عامل عفونت سالمونلوسیس در مواد غذایی
ایزولاسیون سالمونلا در محیط SIM و SCA را بیاموزد.
روش تشخیص سالمونلا در TSIA را بداند
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه سیزدهم: بررسی عامل عفونت سالمونلوسیس در مواد غذایی و بررسی وجود باکتری های مولد مسمومیت استافیلوکوکال در مواد غذایی
روش تشخیص سالمونلا در SIM و SCA را بداند
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
با مسمومیت استافیلوکوکال و عامل آن آشنا شود.
روش ایزولاسیون استافیلوکوکوس را بیاموزد
جلسه چهاردهم: بررسی وجود باکتری های مولد مسمومیت استافیلوکوکال در مواد غذایی
روش تشخیص استافیلوکوک های بیماریزا از غیر بیماریزا را در محیط MSA بداند.
هدف از تست کاتالاز وروش آن را بیاموزد
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه پانزدهم: بررسی وجود باکتری های مولد مسمومیت استافیلوکوکال در مواد غذایی و جستجو و شناسایی باسیلوس سرئوس در مواد غذایی
انواع همولیز را در محیط BA بداند.
هدف از تست کواگولاز وروش آن را بیاموزد
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
با اهمیت جنس باسیلاسه در مواد غذایی آشنا شود.
روش ایزولاسیون باسیلوس سرئوس در مواد غذایی را بیاموزد
جلسه شانزدهم: جستجو و شناسایی باسیلوس سرئوس در مواد غذایی
تست های تائیدی شناسایی باسیلوس سرئوس را بیاموزد ( انعقاد شیر لیتموس، ذوب ژلاتین، نشاسته، تبدیل نیترات به نیتریت)
هدف از تست های تائیدی و روش آن را بیاموزد
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه هفدهم: جستجو و شناسایی باکتری های گرمادوست و مقاوم به حرارت در مواد غذایی
تست های تائیدی شناسایی باسیلوس سرئوس را بیاموزد ( انعقاد شیر لیتموس، ذوب ژلاتین، نشاسته، تبدیل نیترات به نیتریت)
هدف از تست های تائیدی و روش آن را بیاموزد
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
با اهمیت شناسایی باکتری های گرمادوست و مقاوم به حرارت در مواد غذایی آشنا شود.
روش ایزولاسیون باکتری های گرمادوست و مقاوم به حرارت در مواد غذایی را بیاموزد.
جلسه هجدهم: جستجو و شناسایی کلستریدیوم ها در مواد غذایی
روش ایزولاسیون کلستریدیوم ها در مواد غذایی را بیاموزد
جلسه نوزدهم: جستجو و شناسایی کلستریدیوم ها در مواد غذایی
روش شناسایی کلستریدیوم ها در مواد غذایی را بیاموزد
رنگ آمیزی باکتری ها و مشاهده میکروسکوپی را بیاموزد
جلسه بیستم: جستجو و شناسایی باکتری های اسید دوست و مقاوم به اسید در مواد غذایی
با اهمیت باکتری های اسید دوست در مواد غذایی آشنا شود. (لاکتوباسیل)
روش ایزولاسیون باکتری های اسید دوست و مقاوم به اسید در مواد غذایی را بیاموزد
جلسه بیست و یکم: جستجو و شناسایی باکتری های مقاوم به اسید در مواد غذایی
روش های شناسایی باکتری های مقاوم به اسید در مواد غذایی را بیاموزد.
جلسه بیست و دوم: کنترل بهداشتی کارخانه های تولید کننده مواد غذایی
با اهمیت کنترل بهداشت کارخانه های تولید کننده مواد غذایی آشنا شود.
روش های کنترل بهداشتی کارخانه های تولید کننده مواد غذایی را بیاموزد.
جلسه بیست و سوم: کنترل بهداشتی کارخانه های تولید کننده مواد غذایی
با اهمیت تعیین بار میکروبی در ابزارهای نظافت آشنا شود.
روش های ایزولاسیون میکروارگانیسم های موجود در ابزارهای نظافت را بیاموزد.
جلسه بیست و چهارم: بررسی انواع باکتری های موجود در بیوفیلم ها
با اهمیت شناسایی بیوفیلم ها در خطوط تولید کننده فراورده ها غذایی آشنا شود.
روش های ایزولاسیون بیوفیلم ها در خطوط تولید کننده فراورده ها غذایی را بیاموزد.
جلسه بیست و پنجم: مشاهده نتایج قبل - شمارش کپک به هاوارد رفع اشکال
مشاهده نتایج قبل – شمارش کپک به هاوارد
رفع اشکال
منابع
• مرتضوی، علی، طباطبائی، فریده، زیرجانی، لیلا (1388)، میکروبیولوژی غذایی کاربردی و آزمایشگاهی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد
• کریم ،گیتی (1382). آزمونهای میکربی مواد غذایی. چاپ چهارم، انتشارات دانشگاه تهران
• نادری نسب ف محبوبه، راشد، طاهره و ناظم، محمد (1375). باکتریشناسی آزمایشگاهی. چاپ دوم، انتشارات دانشگاه امام رضا (ع).
• Harrigan , W.F. (1998): Laboratory Methods in Food Microbiology. 3rd edition. Academic press , London