اهداف درس
آشنایی دانشجو با طبقه بندی، مرفولوژی، ساختمان، متابولیسم، رشد و ژنتیک باکتری ها، انواع میکروب، طرق شناسایی و جداسازی آنها از یکدیگر
اهمیت و ضرورت درس
* طبقه بندی و نامگذاری باکتری ها
* ساختمان باکتری ها
* متابولیسم، رشد و ژنتیک باکتری ها، ترکیبات ضد میکروبی
* تأثیر عوامل فیزیکی و شیمیایی بر روی باکتری ها
* روش های های استریلیزاسیون
* انواع میکروسکوپ
* روش های رنگ آمیزی و مطالعه مستقیم باکتری ها
* انواع محیط های کشت باکتری ها
* تعیین حساسیت باکتری ها به ترکیبات ضد میکروبی (آنتی بیو گرام)
* رابطه میزبان با پاتوژن و فلور طبیعی بدن
سرفصل های هر جلسه
جلسه اول: مقدمه میکروب شناسی و آشنایی با دنیای میکروب¬ها
• خلاصه ایی از تاریخچه علم میکروب شناسی را بیان کند.
• طبقه بندی میکروارگانیسم ها را توضیح دهد.
• تفاوت پروکاریوت ها با یوکاریوت ها را شرح دهد.
• نحوه نامگذاری و طبقه بندی باکتری ها را شرح دهد.
جلسه دوم: آشنایی با انواع میکروسکوپ و کاربرد آنها
• ویژگی های میکروسکوپ نوری را بیان کند.
• ویژگی های میکروسکوپ فازکنتراست را بیان کند.
• ویژگی های میکروسکوپ زمینه تاریک را بیان کند.
• ویژگی میکروسکوپ فلورسنت را بیان کند.
• ویژگی های میکروسکوپ الکترونی را بیان کند.
جلسه سوم: بررسی ساختمان سلول باکتری
• انواع گرانول های سیتوپلاسمی و نقش آنها را بیان کند.
• بیوسنتز دیواره سلولی باکتری ها را ذکر کند.
• باکتری های گرم مثبت و منفی را تعریف کند و تفاوت آنها را توضیح دهد.
• ضمائم اختصاصی دیواره در باکتری¬های گرم منفی و گرم مثبت را شرح دهد.
جلسه چهارم: ادامه بررسی ساختمان سلول باکتری
• کپسول و نقش آنرا در باکتری ها را بیان کند.
• تاژک و نقش آنرا در باکتری ها را بیان کند.
• پیلی و نقش آنرا در باکتری ها را بیان کند.
• اندوسپور و نقش آنرا در باکتری ها را بیان کند.
جلسه پنجم: تاثیر عوامل فیزیکی و شیمیایی بر باکتری ها و استریلیزاسیون
• اصطلاحات مرتبط با عوامل ضدعفونی کننده و روندهای استریلیزاسیون را شرح دهد.
• روش های شیمیایی و فیزیکی استریلیزاسیون را شرح دهد.
جلسه ششم: انواع محیط کشت و روش های مختلف کشت باکتری بر روی محیط ها
• محیط های کشت آگار و براث را توضیح دهد.
• محیط های کشت انتخابی را توضیح دهد.
• محیط های کشت افتراقی را توضیح دهد.
• محیط های انتقالی را توضیح دهد.
• محیط های غنی کننده را توضیح دهد.
• روش Streak culture را توضیح دهد.
• رروش Stab culture را توضیح دهد.
• روش Pour-plate culture را توضیح دهد.
جلسه هفتم: متابولیسم ونیازمندی های رشد باکتریایی
• منحنی رشد وتکثیر باکتریها را بداند و توضیح دهد.
• نیازهای رشد باکتریها را نام برده و توضیح دهد.
• باکتری ها را بر اساس روش¬های مختلف متابولیسم آن¬ها طبقه¬بندی کند.
• انواع باکتریها را از نظر نیاز به اکسیژن و دما بداند و توضیح دهد.
جلسه هشتم: امتحان میان ترم
امتحان میان ترم ( تا پایان جلسه هشتم)
جلسه نهم: ژنتیک باکتریها
• رونویسی در باکتری را شرح دهد.
• ترجمه در باکتری را شرح دهد.
• تفاوت همانند سازی بین پروکاریوت ها و یوکاریوت ها را توضیح دهد.
• تفاوت رونویسی بین پروکاریوت ها و یوکاریوت ها را تعریف کند.
• تفاوت ترجمه بین پروکاریوت ها و یوکاریوت ها را توضیح دهد.
• انواع جهش یا موتاسیون در باکتری ها را توضیح دهد.
جلسه دهم: ادامه ژنتیک باکتریها
• انواع فاژها را بیان کند.
• انواع ترانسپوزون ها را بیان کند.
• ترانسداکشن را شرح دهد.
• کونژوگاسیون را شرح دهد.
• ترانسفورمیشن را شرح دهد.
• استفاده از باکتری ها در مهندسی ژنتیک را شرح دهد.
جلسه یازدهم: انواع آنتیبیوتیکها و مکانیسم تاثیر آنها روی باکتریها
• اصطلاح باکتریسیدال را تعریف کند.
• اصطلاح باکتریوستاتیک را تعریف کند.
• آنتی بیوتیک های موثر روی دیواره سلولی و مکانیسم آنها را شرح دهد.
• آنتی بیوتیک های موثر روی غشاء و مکانیسم آنها را شرح دهد.
• آنتی بیوتیک های موثر در روند پروتئین سازی و مکانیسم آنها را شرح دهد.
• آنتی بیوتیک های موثر روی توالی اسید نوکلئیک و مکانیسم آنها را شرح دهد.
• آنتی بیوتیک های موثر روی متابولیت های ضروری و مکانیسم آنها را شرح دهد.
• پیشگیری دارویی را تعریف کند.
• سینرژیسم دارویی را تعریف کند.
• آنتاگونیست دارویی را تعریف کند.
جلسه دوازدهم: مکانیسمهای مقاومت باکتریها به آنتیبیوتیک ها
• مقاومت با منشا ژنتیکی را تعریف کند.
• مقاومت با منشا غیر ژنتیکی را تعریف کند.
• مقاومت ناشی از جهش در توالی ژنوم را شرح دهد.
• مقاومت ناشی از تغییر در محل هدف دارو را توضیح دهد.
• مقاومت ناشی از تغییر در نفوذپذیری دارو را توضیح دهد.
• مقاومت ناشی از وجود پمپ های افلاکس را توضیح دهد.
جلسه سیزدهم: فلور میکروبی و نقش آن¬ها در بدن
• فلور طبیعی را تعریف کند.
• فلور باکتری در مناطق مختلف بدن را بیان کند.
• فلور غالب در مکان های مختلف بدن را تعریف کند.
• مناطق استریل بدن را توضیح دهد.
• نقش فلور طبیعی را شرح دهد.
• بیماری های ایجاد شده ناشی از فلورها را توضیح دهد.
جلسه چهاردهم: رابطه میزبان و پاتوژن
• اصطلاح میزبان را تعریف کند.
• اصطلاح پاتوژن را تعریف کند.
• اصطلاح پاتوژنسیتی را تعریف کند.
• میزبان حامل را تعریف کند.
• اصطلاح پارازیتیسم را تعریف کند.
• اصطلاح کومنسالیسم را تعریف کند.
• اصطلاح سینرژیسم را تعریف کند.
• اصطلاح سیمبیوز را تعریف کند.
• سدهای دفاعی بدن را تعریف کند.
جلسه پانزدهم: بیماریزایی باکتریها، فرایند و عوامل موثر در ایجاد عفونت
• مراحل ایجاد بیماری توسط باکتری را توضیح دهد.
• مسیرهای انتقال بیماری را توضیح دهد.
• عفونت موضعی را تعریف کند.
• عفونت سیستمیک را تعریف کند.
• اندوتوکسین را تعریف کند.
• اگزوتوکسین را تعریف کند.
• نقش بیوفیلم در بیماریزایی باکتری ها را شرح دهد.
جلسه شانزدهم: کلاس آنلاین (رفع اشکال مباحث تا انتهای پایان ترم)
کلاس آنلاین (رفع اشکال مباحث تا انتهای پایان ترم)
منابع
1. Medical Microbiology, Jawetz (Latest ed)
2. Medical Microbiology , P.R.Murray (Latest ed)
3. Baily & Scoott’s Diagnostic Microbiology (Latest ed)