اهداف درس
با گذراندن این درس انتظار می رود دانشجو بتواند برنامه غذایی صحیح را با توجه به نیازهای غذایی،شرایط اجتماعی -اقتصادی و فرهنگ غذایی برای هر فرد با گروه مشخص، طراحی و تنظیم کند
اهمیت و ضرورت درس
درس اصول تنظیم برنامه های غذایی به شناسایی ابزارهای استاندارد در طراحی و تنظیم رژیم غذایی، استانداردهای RDA و DRI و راهنماهای غذایی درکنار معرفی هرم مواد غذایی و لیست جانشینی می پردازد. نهایتا دانشجو توانمندی لازم جهت تنظیم برنامه های غذایی بر اساس شرایط عمومی و نیازهای مراجعه کنندگان را کسب می کند.
سرفصل های هر جلسه
جلسه اول: آشنایی با اصول پنجگانه طراحی یک رژیم غذایی و آشنایی با استاندارد های تغذیه ای
اصول صحیح طراحی یک الگوی غذایی مناسب را شناخته و قدرت تمایز آنها از یکدیگر را داشته باشد.
جلسه دوم: معرفی استانداردهای تغذیه ای (Dietary standards ) و مقادیر توصیه شده دریافت (Dietary reference intakes)
دانشجو قادر به معرفی ابزارهای استاندارد DRI )،RDA ، و ….) و کاربرد آنها در طراحی و تنظیم رژیم غذایی باشد. اشکال تصویری راهنماهای غذایی کشورهای مختلف را بداند.
جلسه سوم: معرفی استانداردهای تغذیه ای (Dietary standards ) و مقادیر توصیه شده دریافت (Dietary reference intakes)
استانداردهای غذایی را با هدف پیشگیری از بیماریها برای متخصصین تغذیه، محققین و سیاستگذاران جامعه معرفی مینماید. راهنماهای غذایی (Dietary Guidelines)را بشناسد.
جلسه چهارم: آشنایی با گروههای هرم غذایی(food group) و چگونگی امتیازدهی کفایت تغذیه ای رژیم
دانشجو قادر به توضیح کامل هرم راهنمای غذایی و نحوه امتیازدهی کفایت تغذیه ای یک نمونه رژیم با استفاده از هرم غذایی باشد.
جلسه پنجم: آشنایی با گروههای هرم غذایی(food group) و چگونگی امتیازدهی کفایت تغذیه ای رژیم
دانشجو قادر به توضیح کامل هرم راهنمای غذایی و نحوه امتیازدهی کفایت تغذیه ای یک نمونه رژیم باشد. مفهوم سروینگ و واحد غذایی را بداند.
جلسه ششم: آشنایی با گروههای هرم غذایی(food group) و چگونگی امتیازدهی کفایت تغذیه ای رژیم
دانشجو قادر به توضیح کامل هرم راهنمای غذایی و نحوه امتیازدهی کفایت تغذیه ای یک نمونه رژیم باشد. مفهوم سروینگ و واحد غذایی را بداند.
جلسه هفتم: معرفی لیست جانشینی (Exchange list )
دانشجو بطور کامل با فهرست های جانشینی غذایی آشنا شود.
اندازه گیری عملی واحدهای غذایی و آشنایی با مقدار هر واحد
جلسه هشتم: نحوه تنظیم یک برنامه غذایی به کمک هرم و جدول جانشینی مواد غذایی
دانشجو بطور عملی با واحدهای غذایی در لیست جانشینی آشنا شود. نمونه یک رژیم بر اساس لیست جانشینی تنظیم شود.
جلسه نهم: نحوه تنظیم یک برنامه غذایی به کمک هرم و جدول جانشینی مواد غذایی
قادر به انجام محاسبات انرژی و تقسیم درشت مغذیها و تنظیم نمونه یک رژیم بر اساس لیست جانشینی برای یک فرد با وزن نرمال باشد.
جلسه دهم: نحوه تنظیم یک برنامه غذایی به کمک هرم و جدول جانشینی مواد غذایی
قادر به انجام محاسبات انرژی و تقسیم درشت مغذیها و تنظیم نمونه یک رژیم بر اساس لیست جانشینی برای یک فرد چاق یا لاغر باشد.
جلسه یازدهم: نحوه تنظیم یک برنامه غذایی به کمک هرم و جدول جانشینی مواد غذایی - توضیحات مربوط به محاسبه کالری الکل
با نحوه محاسبه کالری الکل آشنا شود .
جلسه دوازدهم: آشنایی با اصول کلی منو نویسی و تنظیم منوهای غذایی بر این اساس
قادر به تنظیم منوی غذایی بر اساس واحدهای لیست جانشینی برای افراد در گروههای سنی و رده های مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی باشد.
جلسه سیزدهم: آشنایی دانشجویان با جدول ترکیبات غذایی (Food composition table) آشنایی دانشجویان با برچسب داده های غذایی Nutrition facts label
دانشجو نحوه کاربرد جدول ترکیبات غذایی را بشناسد و قادر به محاسبه ترکیبات یک رژیم غذایی بر اساس آن باشد.
دانشجو برچسب گذاری غذایی و فواید آن و نحوه استفاده از آن را بشناسد.
منابع
1. میرمیران پ، اصول برنامه های غذایی،بنیاد بیماری های خاص،تهران
2. Krause’s Food & The nutrition Care Process (2017) : chapter 11
3. Mahan .LK, Escott – Stump S. Kraus s Food, Nutrition and Diet Therapy. WB. Sounder Co. Philadelphia : Chapter 16